Openbare ruimte Duvelhof Tilburg
Duvelen; een bijnaam voor het vaak vieze proces van wol schoonmaken. Het gevolg? Arbeiders die aan het einde van de dag besmeurt en zwart naar buiten kwamen en in de Tilburgse volksmond daarom al gauw de bijnaam ‘duvels’ kregen.
Vandaag de dag zijn de restanten van de fabriek, het Duvelhof, een rijksmonument midden in het bruisende hart van de stad. Een plek die wordt omgevormd tot een multifunctioneel wooncomplex gericht op voornamelijk kleinere huishoudens die lastig woonruimte in het centrum kunnen vinden.
Het project wordt daarvoor in 2 fasen ontwikkeld en aan ons de vraag hier een passende buitenruime bij te ontwerpen. Iets waar we met onze ruime ervaring én lokale kennis graag voor aan de slag zijn gegaan!
Architect: ZECC
Oppervlakte: 6155 m2
Ontwikkelaar: Dokvast
Beeld credits: ZECC
Kunst als verbinder
Het projectgebied bestaat uit verschillende deelgebieden die per gebied een eigen karakteristiek hebben. Voor ons ontwerp voor de buitenruimte hebben we hier steeds inspiratie uitgehaald om in de beperkte ruimte die beschikbaar is subtiel verschillende sferen en kwaliteiten te kunnen realiseren.
In totaal zijn er vijf deelgebieden waartussen kunst een belangrijke verbinder is in zowel kunstobjecten alsook een waterloop die alle gebieden onderling verbindt. Aan de voorzijde ligt het Duvelplein. De historische gevel is hier beeldbepalend en we hebben er dan ook voor gekozen om middels een ingetogen en klassiek georiënteerd ontwerp een passende buitenruimte te ontwerpen. Aan de Westzijde ligt vervolgens de Duveltuin. De uitstraling hier is veel natuurlijker en intiem en naast het groen ligt de focus vooral op de kunst door bijvoorbeeld ruimte te geven aan de kunstateliers die ook buiten een plek hebben gevonden maar ook aan ontspanning middels een Jeu de Boules baan. De Duvelplaats vormt de overgang van het Duvelhok naar Duvelplein en versterkt de interactie van binnen naar buiten. De Duvelplaats kenmerkt zich als een industriële verblijfsplek. Hier wordt het dak eraf gehaald en blijft het stalen skelet van het gebouw staan.
Aan de achterzijde bevindt zich het Duvelhof met onderliggend een parkeergarage. Hier bevindt zich de overgang van het rijksmonument naar de nieuw toe te voegen woongebouwen. De vormgeving van de buitenruimte is hier wat moderner wat zich bijvoorbeeld uit in de organische gevormde verhoogde bakken en gevelbeplanting. De publieke functies in de plinten kunnen gebruik maken van de plein ruimte, hierdoor ontstaat extra leven in de brouwerij. Als laatste is er het Duveldak wat compleet groen wordt ingericht met een bloemrijk grasland en een belangrijke rol speelt in het opvangen van hemelwater en beperken van hittestress.
Natuurlijke materialen
Voor de uitwerking van het ontwerp hebben we een combinatie van natuurlijke en industriële materialen uitgezocht; Zweeds graniet keien, gebakken klinkers, halfverharding, betontegels en een oude betonvloer. Materialen in subtiele kleuren en afwerkingen die goed passen bij het historische en industriële karakter van de plek.
Per deelgebied hebben we uit dit palet passende combinaties gekozen. Halfverharding en een bosborder brengen een rustige natruurlijk beeld in de Duveltuin. Voor het Duvelplein kiezen we mede door het intensiever gebruik en de nieuw toe te voegen bebouwing, voor een combinatie van klinkers en cortenstaal wat in contrast staan tot de historische materialen elders gebruikt. Voor de waterloop die alle deelgebieden verbindt gebruiken we tenslotte een lange lijn van 3 naast elkaar gestrate strekken van graniet keien waarbij de middels kei wordt verlaagd en zo een eenvoudige goot vormt.
Voor de beplanting kiezen we aansluitend op de materialisering planten die per zone goed in de sfeer aansluiten. Aan de voorzijde een klassiek en ingetogen combinatie, aan de Westzijde meer natuurlijk en schaduw minnend en aan de achterzijde een sierborder met opvallende bloei accenten gecombineerd met klimplanten. Hier plaatsen we tenslotte ook een drietal bomen die in hun soortkeuze aansluiten bij een andere historische verhaallijn van Tilburg, die rondom Koning Willem II. We planten daarom een Koningslinde en Anna Paulownaboom aangevuld met een Judasboom die met zijn hartvormige blad de liefde tussen beide symboliseert. Een mooie verdieping voor de oplettende kijker en zeker bijzonder verhaal voor de lokale gids tijdens een rondleiding.